RÖPORTAJ | TR SCOUTS

  Yazarımız Arda Karakaş, Dünya futbolunu yakinen takip eden bir grup tarafından kurulan TrScouts ekibi ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdi.

1)      Scouting nedir, bir scoutun görevleri nelerdir, biraz bahseder misiniz?

Scouting doğru oyuncuyu doğru kulüple doğru zamanda doğru şartlarda eşleştirebilme sanatıdır. Ciddi bir futbol bilgisine, geniş networke, farkındalığa ve hayal gücüne dayanan bir alan scouting... Scouting sözcüğü Türkçe’de izcilik anlamına geliyor. Scoutları futbolun iz süren elemanları olarak düşünebiliriz. Kulüplerin ihtiyaçları doğrultusunda en doğru oyuncuları belirlemek, en doğru adayları saptamak scoutların en önemli görevidir. Sadece maç izlemek ve futbolu bilmek yeterli değil. Futbol dünyasından haberdar olmak, oyuncuları tanımak, dil bilmek, çeşitli ülkelerde bağlantılara sahip olmak ve bir futbolcuyu bir takımda hayal edebilmek scoutların olmazsa olmazları diyebiliriz.

2)      Scouting denince genelde ilk akla gelen, genç ve potansiyelli oyuncuların keşfedilmesi oluyor. Bu görüşe katılıyor musunuz yoksa yaş ayırt etmeksizin bir takıma doğru oyuncuyu bulmak da scouting midir?

Genç oyuncuları, kulüplere hem sportif başarı hem de gelecekte para kazandıracak futbolcuları keşfetmek elbette oldukça önemli. Özellikle günümüzde transfer bedellerinin oldukça artması ve oyuncuların potansiyellerine büyük paralar ödenmesi doğru genç oyuncuları keşfetmeyi daha da önemli hale getirdi. Ancak scoutingi sadece genç oyuncularla kısıtlayamayız. Scouting ve transfer için en başta da belirttiğim gibi oyuncu-kulüp-zaman ve şartlar gibi faktörlerin oluşması gerekiyor. Bazen 35 yaşında bir oyuncu bir kulüp için o anda en doğru transfer olabilir. Gelip kısa vadede en çabuk katkıyı verebilir. Ancak tabii ki sağlıklı olan hem katkı alınacak hem de sonraki aşamada kendisinden para kazanılacak oyuncuları saptayabilmektir.

3)      Scouting konusunda ülkemizde ve dünyada en başarılı bulduğunuz kulüpler hangileri?

Açıkçası scouting kavramı ülkemizde henüz net biçimde oturmadı. Bunu çok iyi yapan bir kulüp olduğunu söylemek de mümkün değil… Dönem dönem bazı istisnalar ortaya çıkıyor. Geçmişte Afrika’yı tarayan Gençlerbirliği, gurbetçileri iyi gözleyen Kayserispor, son dönemde satışlardan iyi paralar kazanan Beşiktaş ve Konyaspor ilk akla gelenler… Ancak oturmuş ve uzun süre devam eden sisteme sahip bir kulüp olduğunu söyleyemeyiz.

Dünyada, özellikle Avrupa’da ise durum oldukça farklı. Porto, Benfica, Udinese, Shakhtar Donetsk, Sevilla, Monaco, Celta Vigo, Salzburg gibi kulüpler bu işi üst düzeyde yapıyor. Büyük kulüplerin çok sayıda scouttan oluşan ekipleri var. İskandinavya kulüpleri Afrika’dan oldukça iyi oyuncuları buluyor. Güney Amerika zaten tüm Portekiz, İtalya ve İspanya kulüpleri tarafından taranıyor. Artık kulüplerin scouting direktörleri milyonlarca avro karşılığında transfer ediliyor ve bu durum bu kavramın dünyada geldiği yeri net olarak gösteriyor.

4)      TrScouts nedir, nasıl bir amaç için toplandınız, ekibiniz kaç kişiden oluşuyor, biraz bize TrScouts’dan bahseder misiniz?

TrScouts, 2015 yılında yabancı oyuncu kontenjanının esnetilmesiyle ortaya çıkmış olan bir platform. Türkiye’de kulüpler yabancı oyuncu transferi noktasında uzun yıllardır çok kötü tercihler yapmakta. Zaten bu kötü tercihlerin sonucunda bugün kulüplerin büyük çoğunluğu borç batağında bulunuyor... Yabancı oyuncu kontenjanının artmasıyla kulüplerin bu konuda danışmanlık alma gerekliliğin artacağını ve TrScouts’un futbol dünyasına faydalı olacağını düşündük.

Futbolla çok yakından ilgilenen, çok iyi eğitimli, ülke futboluna verecek çok şeyi olan 47 gönüllü scouttan oluşan bir ekibimiz var. Türkiye Süper Ligi’ne oyuncu verebilecek ligleri, ülkeleri yakinen takip ediyoruz ve neredeyse her ülke için ayrı bir scoutumuz bulunuyor. Bu sayede dünya futbolunu takip etmekte zorlanmıyoruz. Türk futboluna destek verme, doğru transferlerin yapılması ve ülkemizin parasının verimli kullanılması amaçlarımıza gün geçtikçe daha da yaklaşıyoruz.

5)      TrScouts olarak hangi ülkelerdeki futbolcuları izliyorsunuz?

Avrupa’nın tamamı, G.Amerika, Afrika, ABD ve Asya’nın büyük bir bölümünü göz hapsimizde tutuyoruz. 47 scoutumuzla 60’tan fazla ülkeyi takip ediyoruz. Daha fazla detay isteyenler websitemizi inceleyebilir, aramıza katılmak için başvuruda bulunabilir.

6)      Çok geniş bir ağa sahipsiniz. Bunu nasıl başardınız? İlk başladığınızda bunu hayal ediyor muydunuz?

Bu işe başlarken amacımız Türk futboluna katkı sağlamak ve yapılan transferlerin daha doğru olmasına yardımcı olmaktı. Tabii ne kadar geniş bir alana dokunabilirseniz karşılaştırma yapma ve doğruyu bulma ihtimaliniz o ölçüde artacaktır. Biz de bu anlayışla her zaman daha fazlasını düşündük, hayal ettik. Hayal etmeye de devam ediyoruz. Bu oluşumun kalitesinin, birikiminin ve enerjisinin çok daha iyi yerleri hak ettiğini düşünüyorum. Tabii bunlar zamanla gerçekleşiyor. Umarım zaman bunları TrScouts’a verecektir.

7)      TrScouts’a katılmak isteyen bir kişi hangi elemelerden geçerek ekibinize katılabiliyor?

Kapımız herkese açık ancak şu ana kadar açılan 5 ilanda toplamda 2000 civarında başvuru aldık. Bu sebeple aramıza katılmak isteyen adaylar için belli eleme aşamaları oluşturduk. CV detayı, genel bir quiz, oyuncu raporu için aday oyuncu isimleri ve belirlenen bir oyuncunun scouting raporu bu aşamaları oluşturuyor. Bu aşamalardan başarıyla geçen adaylar TrScouts’a gönüllü scout olarak katılabiliyor.

8)      Hangi futbolcuların takip edileceğini kimler belirliyor, tespit ettiğiniz futbolcuların maçlarını nasıl izliyorsunuz?

Takip ettiğimiz her ülkenin bir scoutu ve her bölgenin bir şef scoutu bulunuyor. Kısacası benimle beraber Scout – Şef Scout - Operasyon Direktörü olarak bir piramit düzeni sağlamış durumdayız. Bu piramidin tamamından onay alan bir oyuncuyu listemize dahil etmeye karar veriyoruz. Tabii en az oyuncunun listeye dahil edilmesi kadar sonraki aşamalar da önemli. O oyuncunun hangi oyun anlayışına, hangi sistemlere uyacağı, hangi takımlar için uygun olacağı gibi konular…

Maç izlemeye gelince, günümüzde maç izlemek oldukça kolaylaştı. Canlı yayınların artması, kayıtların ve bunların bulunduğu sitelerin çoğalması... Instat, Wyscout gibi platformların varlığı maç izlemeyi oldukça kolaylaştırıyor… Biz de maçlarımızı bu platformlar aracılığıyla veya tribünde canlı olarak izliyoruz.

9)      Birçok futbolcu analiz ediyorsunuz, kulüplerin bu oyunculara ilgileri nasıl? Kulüplerle ortak çalışmalar yapıyor musunuz?

Maalesef ülkemizdeki kulüplerin scouting konusuna bakış açısı Avrupa ortalamasının oldukça gerisinde. Zaten bu sebeple yanlış transferlere, harcanan milyonlarca avroya ve gönderilmeye çalışılan oyunculara bu kadar sık rastlıyoruz. Bunun yavaş yavaş değişeceğine inanıyorum. Tabii bunun için bazı yasal ve idari düzenlemeler gerekebilir. Bunlar da artık hiç vakit kaybetmeksizin yapılmalıdır. Kurun bu denli arttığı bir ortamda ülkemizin yanlış tercihlerle kaybedecek bir lirası dahi bulunmamaktadır. Bu sene Adanaspor ile çalışmalar yaptık ve bazı oyuncu tavsiyelerimiz oldu. Scoutinge ve oyuncu keşfine olumlu bakan tüm kulüplerle çalışmaya açık olduğumuzu buradan net bir şekilde belirtiyorum.

10)   Takip ettiğiniz futbolcuların kaç maçını izliyorsunuz?

Bu noktada belli bir kural yok. Bu durum tamamen oyuncunun bizleri ikna etmesiyle alakalı. Kısacası maç sayısını oyuncunun durumu belirliyor. Takip ettiğimiz bir ismin olumlu veya olumsuz anlamda bizi ikna etmesi kaç maç sürüyorsa o kadar izlemeyi tercih ediyoruz. Ancak 3 maçın altında izlenmiş bir oyuncu hakkında hiçbir scoutumuz olumlu/olumsuz yorum yapmamaktadır.

11)   Ülkemizdeki altyapıların yeterli olduğunu düşünüyor musunuz?

Yeterli olmasını bir kenara bırakıyorum bence ülkemizdeki en büyük sorun altyapılar… Keşke altyapılarımız o kadar iyi olsa da A Takım scoutingine ihtiyaç kalmadan hepimiz altyapılar için oyuncu gözlemciliği yapsak. Ancak şu anda Avrupa’nın en kötü altyapı ülkelerinden bir tanesiyiz. Takımlarımız kendi altyapılarından yetişmiş oyunculara neredeyse hiç şans vermiyor. Bu noktada Avrupa sonuncusuyuz. Kıbrıs ve Rusya ile birlikte Avrupa’nın en yaşlı ligine sahibiz. Bunlar tamamen altyapılarımızın kötü durumda olmasının bir sonucu. Zaten tüm bunların üstüne bir de A Takım scoutingini ve kadro mühendisliğini iyi yapamadığınızda ortaya kulüplerimizin içinde bulunduğu, büyük bütçelere rağmen uluslararası arenada başarısızlık ve borçlanma durumu çıkıyor.

12)   Ülkemizde neden yeterince genç ve yıldız adayı futbolcu çıkaramıyoruz, Ülkemizde Scoutinge bakış açısı nedir?

Az önce altyapıları konuştuk, yıldız adayı oyuncu çıkaramamamızın temel nedeni altyapıların durumu… Genç ve henüz potansiyeline erişmesine uzun zaman olan oyunculara milyonlarca TL’yi kolayca verirken, altyapılarda o oyuncuları yetiştirmesini beklediğimiz antrenörlerin asgari ücretle çalışmasını ve işini iyi yapmasını beklersek bu en hafif tabirle saflık olur. Yine benzer bir mantıkla oyunculara milyonlarca avro yatırım yaparken, o oyuncuların hünerlerini göstereceği zeminlere gerekli yatırımı yapmamak da anlaşılır şey değil. Bunlar temel noktalar ve biz henüz temel noktalarda kaybediyoruz.

Scouting’e bakış açısına gelirsek beni sevindiren bir nokta var. Bilen bilmeyen herkes scoutingin önem arz eden ve gerekli bir şey olduğunu söylüyor. Öncelikle insanların prensip olarak bunu kabullenmesi oldukça önemli… Ancak işin pratik boyutuna geçtiğimizde Türkiye’de bunu hakkıyla yapan bir kulüp ve oluşum yok. Biz TrScouts olarak kulüplerimizin bu bilim alanına daha fazla önem vermesi için, bu alandan daha fazla faydalanması için elimizden geleni yapmaya devam edeceğiz…

    

                                                                                                 RÖPORTAJ:ARDA KARAKAŞ